Μπαίνοντας στο μυαλό μιας εγκύου

Στο μυαλό των περισσοτέρων μια εγκυμοσύνη είναι συνυφασμένη με την ψυχική εφορία και την ευτυχία τόσο των μελλοντικών γονιών όσο και των ανθρώπων που τους πλαισιώνουν. Ένα τεστ εγκυμοσύνης που βγήκε θετικό, μια β-χοριακή που επιβεβαιώνει τις υποψίες για μια πιθανή εγκυμοσύνη, ένα μωρό που πρόκειται να γεννηθεί, μόνο θετικές σκέψεις φαντάζεται κανείς ότι μπορούν να προκαλέσουν.

Ακριβώς επειδή μια γυναίκα και ένας άντρας πρόκειται να φέρουν στο κόσμο ένα κομμάτι δικό τους, το παιδί τους, αλλά συνάμα και ανεξάρτητο από αυτούς, τα συναισθήματα που δημιουργούνται ποικίλουν περιέχοντας χαρά, ευτυχία, προσδοκία, ελπίδα, ανυπομονησία και άλλα πολλά. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι μια εγκυμοσύνη μπορεί να πυροδοτήσει το ίδιο εύκολα και αρνητικά συναισθήματα στο ζευγάρι, όπως αγωνία, φόβος, ανασφάλεια, άρνηση, ακόμα και δεύτερες σκέψεις για αυτό που συμβαίνει. Τα αρνητικά συναισθήματα, εν αντιθέσει με τα θετικά, είναι πιο δύσκολο να εκφραστούν  μπροστά σε τρίτους, καθώς υπάρχει ο φόβος της σύγκρουσης με τα ευρέως διαδεδομένα κοινωνικά πρότυπα.

Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι μια εγκυμοσύνη μπορεί στην ουσία της να αφορά μόνο δύο άτομα, τους μελλοντικούς γονείς, δέχεται ωστόσο συνεχείς επιρροές και από άλλα πρόσωπα του κοινωνικού κύκλου του ζευγαριού. Οι γονείς του ζευγαριού, τα αδέρφια τους, φίλοι, ακόμα και συνάδελφοι έχουν πάντα κάτι να πουν και κάπως να συμβουλέψουν τους μελλοντικούς γονείς για την εγκυμοσύνη που βιώνουν. Συνεπώς, ανεξάρτητα από το αν το θέλουμε και από το αν το επιδιώκουμε, μια εγκυμοσύνη είναι υπόθεση τόσο προσωπική,  όσο και κοινωνική, εφόσον επιδέχεται επιρροές από το κοινωνικό και υποστηρικτικό πλαίσιο.

Εκείνη όμως που δικαίως ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή μέσω της ψυχολογίας της στο έμβρυο είναι η μητέρα ή οποία και το κυοφορεί. Το έμβρυο είναι σε θέση να λάβει ερεθίσματα από τη ψυχολογία της μητέρα του μόλις από την 9η εβδομάδα. Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι η ψυχολογία της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δύναται να διαμορφώσει σε σημαντικό βαθμό το ψυχοκοινωνικό προφίλ του εμβρύου, καθώς κα το ρυθμό με τον οποίο αναπτύσσεται το έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Το επιθυμητό είναι η μέλλουσα μητέρα να μπορέσει να βρει ξανά τις ισορροπίες της, όσο το δυνατόν συντομότερα, προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που καλείται να αντιμετωπίσει. Η προσαρμοστικότητα της μητέρας χρήζει τόσο μεγάλης σημασίας, καθώς σύμφωνα με αυτή θα αναπτυχθούν και άλλες παράμετροι όπως αυτές της γονεϊκής ταυτότητας, που θα διαμορφώσει κατά συνέπεια το συναισθηματικό δέσιμο με το παιδί. Ο βαθμός της προσαρμοστικότητας της μητέρας μπορεί να εξαρτηθεί από τη μόρφωση, από τις εμπειρίες της ίδιας από τους γονείς της, από προηγούμενες κυήσεις, ακόμα και από την υποστήριξη που θα λάβει.

Πέρα από την προσαρμοστικότητα, μια μέλλουσα μητέρα έρχεται επίσης αντιμέτωπη με την ανασφάλεια που εκπορεύεται από μια κύηση. Αρχικά την απασχολεί το πρώτο τρίμηνο, έπειτα οι μεγάλες εξετάσεις και οι υπέρηχοι, ύστερα ανησυχεί αν δεν «ακούει» το μωρό και προς το τέλος της εγκυμοσύνης κάνει την εμφάνισή του ο φόβος για τον τοκετό. Όλα αυτά τα άγχη, οι ανασφάλειες και οι φοβίες μπορεί να σταθούν δυνατά να αναπλαισιώσουν τις σχέσεις της μητέρας με τον σύντροφό της, ή ακόμα και με την υπόλοιπη οικογένειά της. Μια μέλλουσα μητέρα με αυτό τον τρόπο δημιουργεί και κοινωνικά χώρο για το μωρό που πρόκειται να έρθει, αλλά επανατοποθετεί και η ίδια τον εαυτό της στα κοινωνικά πλαίσια που την περιβάλλουν.

Συνεπώς, η νέα δομή της οικογένειας που  θα προκύψει ιδεατά θα πρέπει να είναι λειτουργική και για τα υπάρχοντα μέλη και για όσα πρόκειται να τη συμπληρώσουν. Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι τα παραπάνω αφορούν μια εγκυμοσύνη δίχως επιπλοκές. Στην περίπτωση μιας πιο δύσκολης εγκυμοσύνης τα συναισθήματα περιπλέκονται περισσότερο και μπορεί να έχουν σαφώς μεγαλύτερη επίδραση μεμονωμένα στην μητέρα και στον πατέρα αλλά και αθροιστικά στη μεταξύ τους σχέση. Αν θεωρείτε ότι η εγκυμοσύνη σας, σας έχει δημιουργήσει συναισθηματικές δυσκολίες τις οποίες δε μπορείτε να διαχειριστείτε, μπορείτε να ζητήσετε την βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.