Οι πιθανές επιπτώσεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης στο ζευγάρι

Ολοένα και περισσότερα ζευγάρια καταφεύγουν στην εξωσωματική γονιμοποίηση προκειμένου να αποκτήσουν ένα παιδί. Τα υψηλά ποσοστά επιτυχίας που έχει η χώρα μας στην υποβοηθούμενη γονιμότητα αναπτερώνουν τις ελπίδες ζευγαριών που προσπαθούν ίσως και για χρόνια να ολοκληρώσουν την οικογένειά τους. Η σύγχρονη ιατρική έχει καταφέρει να δώσει ελπίδα ακόμα και σε ζευγάρια που πριν μερικά χρόνια ήταν απίθανο να αποκτήσουν παιδιά.

Πρέπει να αναλογιστούμε ότι πριν να φτάσει κάποιος στην απόφαση της εξωσωματικής, έχει περάσει από την ψυχοφθόρα διαδικασία των αρνητικών τεστ εγκυμοσύνης, της προγραμματισμένης ερωτικής επαφής, έχει υποστεί κοινωνική πίεση και έχει βρεθεί στη δύσκολη θέση να απαντάει σε ερωτήσεις όπως: «εσείς έχετε παιδιά?» ή «πότε θα κάνετε παιδιά?».

Όσο όμορφο και αν ακούγεται να μπορεί κάποιος να εκπληρώνει το όνειρό του για μια οικογένεια, η πραγματικότητα μπορεί να είναι λίγο διαφορετική. Η απόφαση για εξωσωματική γονιμοποίηση προϋποθέτει ότι το ζευγάρι έχει αναγνωρίσει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα γονιμότητας. Κάποιες φορές αυτό το πρόβλημα έχει προσδιοριστεί (η λεγόμενη ανδρική ή γυναικεία αιτία υπογονιμότητας) ενώ άλλες φορές ο λόγος για τον οποίο το ζευγάρι δε συλλαμβάνει είναι απροσδιόριστος. Και στις δυο περιπτώσεις μπορεί να δημιουργηθεί άγχος και στρες που οφείλεται στην υπογονιμότητα.

Συνήθως μετά από 12 μήνες ελεύθερης ερωτικής επαφής χωρίς σύλληψη, το ζευγάρι καλείται να κάνει μια σειρά από ιατρικές εξετάσεις. Αν εντοπιστεί το πρόβλημα για παράδειγμα, σε ένα ζευγάρι που η γυναίκα έχει κλειστές σάλπιγγες ή ο άντρας έχει σπέρμα χαμηλής κινητικότητας, η εξωσωματική γονιμοποίηση φαντάζει η ιδανική λύση. Κάποιες φορές ωστόσο, παρατηρείται ο υγιής σύντροφος να εκφράζει θυμό απέναντι στον σύντροφο που φέρεται να «ευθύνεται» για την αδυναμία σύλληψης και για την καταφυγή τους στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Από την άλλη όταν δεν υπάρχει ιατρικώς προσδιορισμένος λόγος της αδυναμίας σύλληψης, τα ζευγάρια επιφορτίζονται με ένα επιπλέον άγχος, καθώς δε γνωρίζουν τι είναι αυτό που τους οδηγεί στην αδυναμία τους να συλλάβουν είτε φυσικά είτε με τεχνητό τρόπο. 

Η υπογονιμότητα αλλά και η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορεί να είναι ψυχοφθόρα για το ζευγάρι.  Τα επίπεδα στρες και άγχους του ζευγαριού αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής με αποκορύφωμα την αναμονή του αποτελέσματος της προσπάθειάς τους. Αυτή η ψυχική και συναισθηματική διακύμανση είναι ικανή να προκαλέσει προβλήματα σε ένα ζευγάρι.

Όσοι αποφασίζουν να μπουν σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να γνωρίζουν ότι η σχέση τους θα δεχθεί τριγμούς εάν δεν έχουν δομήσει μια καλή επικοινωνία και αν δεν έχουν κάνει σαφής τους λόγους για τους οποίους επιθυμούν ένα παιδί. Από την πρώτη διαπίστωση ότι υπάρχει πρόβλημα γονιμότητας τα ζευγάρια κυριεύονται από αισθήματα ματαίωσης, θυμού και απογοήτευσης. Είναι επίσης σύνηθες να νιώθουν ενοχές που επέλεξαν να τεκνοποιήσουν σε μια πιο ώριμη ηλικία ή να αισθάνονται τύψεις για προγενέστερες επιλογές τους, όπως μια άμβλωση. Το ζευγάρι λοιπόν πρέπει να είναι προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει τέτοια συναισθήματα.

Ένα ζευγάρι που ετοιμάζεται να κάνει εξωσωματική γονιμοποίηση πρέπει να μη ξεχνά ότι:

-Μια γυναίκα και ένας άντρας είναι από μόνοι τους οικογένεια. Δεν απαιτείται ένα παιδί για να τους ενώσει.

-Η απόκτηση ενός παιδιού δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός της ζωής τους. Σαφώς ο ερχομός ενός παιδιού θα συμπλήρωνε την ευτυχία τους ωστόσο, οφείλουν να έχουν και άλλους στόχους και επιδιώξεις.

-Πρέπει να επενδύουν συνεχώς στη σχέση τους και να προσπαθούν να βελτιώνουν τη μεταξύ τους επικοινωνία. Ένα σωστά δομημένο ζευγάρι μπορεί να διαχειριστεί με μεγαλύτερη επιτυχία την αποτυχημένη ή επιτυχημένη προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης αποτελεί απόφαση ζωής. Τα ζευγάρια που αποφασίζουν να αποκτήσουν ένα παιδί μέσω αυτής της διαδικασίας πρέπει να παρακολουθούνται από την αρχή από κάποιον ειδικό, ο οποίος θα τους αποφορτίζει όταν πρέπει, θα τους βοηθά να επεξεργαστούν και να προσαρμοστούν στα διάφορά στάδια της θεραπείας, αλλά και να διαχειριστούν τα συναισθήματα που θα τους κατακλύσουν. Με αυτό τον τρόπο και σε συνδυασμό με μια λειτουργική σχέση ανάμεσα στο ζευγάρι η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να είναι μια διαδικασία που θα ενδυναμώσει και τα άτομα σα μονάδες αλλά και τη μεταξύ τους σχέση, κάνοντάς τους ικανούς να αντιληφθούν και να αντιμετωπίσουν την υπογονιμότητά τους.