«Πόσο πικρό είναι να κοιτάς την ευτυχία με τα μάτια ενός άλλου.»
Ουίλιαμ Σέξπιρ

 

Καλώς ή κακώς, η ζήλεια υπάρχει στις ζωές όλων μας. Άλλες φορές εκφράζεται με έντονο τρόπο, ενώ άλλες κάνει την εμφάνισή της με ηπιότερες εκφράσεις. Το αίσθημα της ζήλειας φαίνεται ότι είναι ριζωμένο μέσα μας από πολύ μικρή ηλικία καθώς ακόμα και τα βρέφη έρχονται σε επαφή με αυτό το συναίσθημα.

Φέρτε για παράδειγμα στο μυαλό σας το παιδί που αντικρίζει τη μητέρα του να αγκαλιάζει ένα άλλο μωρό, ή την «αδερφική ζήλεια» που καταλήγει σε καυγάδες και φωνές με τους γονείς να προσπαθούν μάταια να χωρίσουν τα παιδιά τους. Αλλά ακόμα και όταν μεγαλώνουμε η ζήλεια είναι πάλι παρούσα. Πολλές φορές πιάνουμε τον εαυτό μας να αντιπαθεί τον συνάδελφο που παίρνει πάντα τα εύσημα, ή αυτό τον νέο φίλο που έκανε ο σύντροφός μας και φαίνεται να θαυμάζει τόσο. Σαφώς, η ζήλεια δεν είναι παρά ένα φυσιολογικό συναίσθημα, που έχει ωστόσο την τάση πολλές φορές να ξεφεύγει από τα λογικά πλαίσια και να εκφράζεται υπό την μορφή θυμού, ανασφάλειας, φόβου υποδηλώνοντας έτσι την ύπαρξη παθολογικών καταστάσεων.

Όταν λοιπόν κάποιος ζηλεύει υπέρμετρα φλερτάρει με το  άγχος, την ψυχική και την σωματική εξασθένιση και γενικότερα βλάπτει την εν γένει υγεία του. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα είναι ότι εν αντιθέσει με τις γυναίκες που είναι περισσότερο παθητικές, οι άντρες θυμώνουν και διεκδικούν αυτό για το οποίο ζηλεύουν.
Η ομοιότητα ωστόσο που αφορά και τα δύο φύλα είναι ότι η ζήλεια δεν είναι παρά μια εκδήλωση δικών μας κενών. Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι είναι αυτό που μας κάνει να ζηλεύουμε; Πολλοί από τους ανθρώπους που με επισκέπτονται κατά καιρούς μιλούν για τη ζήλεια σαν κάτι που συμβαίνει σε όλους τους άλλους πέρα από εκείνους. Μέσα από τη θεραπευτική διαδικασία όμως έρχονται αντιμέτωποι με την αλήθεια που λέει πως καλώς ή κακώς όλοι ζηλεύουμε. Ο καθένας για τον δικό του μοναδικό λόγο.

Ορισμένοι άνθρωποι ζηλεύουν γιατί κάποια στιγμή στο παρελθόν κάποιος τους πρόδωσε την εμπιστοσύνη. Μπορεί να ήταν κάποιος ερωτικός σύντροφος, κάποιος κολλητός φίλος αλλά ακόμα και οι ίδιοι τους οι γονείς. Η εμπιστοσύνη είναι ένα θεμελιώδες αίσθημα για την δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων. Όταν λοιπόν έχει κλονιστεί οδηγεί πολλές φορές σε δημιουργία σχέσεων με σαθρά θεμέλια, που έχουν πιθανώς προδιαγεγραμμένο τέλος εάν δεν δουλευτούν σωστά. Έτσι λοιπόν βλέπουμε ζευγάρια που ο ένας πνίγει με τη ζήλεια του τον άλλο, φίλους που κρατάνε πάντα μια «πισινή», ανθρώπους που δεν μπορούν να φτιάξουν ένα περιβάλλον ασφάλειας με τους γύρω τους και μέσα σε αυτό να αφήσουν ελεύθερο τον πραγματικό τους εαυτό.

Κάποιοι άλλοι, ζηλεύουν γιατί νιώθουν αίσθημα κατωτερότητας, αγνοώντας εντέχνως τα όσα καλά έχουν. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν όσοι ζηλεύουν την πιο όμορφη φίλη τους, τον καλύτερο συνάδελφο, τον πολύ όμορφο σύντροφο. Η ζήλεια δεν έχει να κάνει πάντα με τα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Θα σας γυρίσω πίσω στα μαθητικά σας χρόνια όπου ο καλός μαθητής ήταν πάντα δάκτυλος των μαθητών που δεν είχαν και τόσο καλές επιδόσεις, όχι απαραίτητα γιατί δεν είχαν την δυνατότητα να τα πάνε εξίσου καλά, αλλά γιατί δεν είχαν πίστη στον εαυτό τους. Και αν αναρωτηθεί κανείς πως αποκτάμε πίστη σε εμάς, θα του απαντήσω ότι αυτό συμβαίνει κυρίως όταν διαμορφώνουμε τον χαρακτήρα μας, δηλαδή στην παιδική και εφηβική μας ηλικία.

Υπάρχουν όμως και εκείνοι που ζηλεύουν γιατί δεν ικανοποιούνται ποτέ. Θέλουν και άλλα, και άλλη αύξηση, καλύτερο αυτοκίνητο, πιο όμορφη σύντροφο, πιο εκλεπτυσμένους φίλους… Αυτοί οι άνθρωποι δε θα πάψουν ποτέ να αισθάνονται ότι είναι άδειοι. Και αυτό πηγάζει από μέσα τους. Δεν μπορούν δηλαδή να αντλήσουν ικανοποίηση από τίποτα, αλλά ούτε και να πουν μπράβο στον εαυτό τους. Σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων συνηθίζεται να υπάρχει ένας φαύλος κύκλος, μια σκηνή με «καρότο και μαστίγιο» που το τρέξιμο για το επόμενο επίτευγμα δεν σταματά ποτέ. Όταν ο διπλανός κάνει κάτι πιο εντυπωσιακό από εκείνους ξενικά και πάλι η προσπάθεια να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Όχι γιατί τους το επιβάλλει μια βαθιά εσωτερική ανάγκη, αλλά για να μπουν στο μάτι του άλλου, για να αποδείξουν ότι κάτι αξίζουν στον κύκλο τους αλλά και στον ίδιο τους τον εαυτό.

Η ζήλεια φέρνει στην επιφάνεια τα κενά, τις ελλείψεις, αλλά και τις πληγές μας. Μπορεί όμως, αν τη χρησιμοποιήσουμε σωστά, να γίνει το εφαλτήριο για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Παραπάνω αναφερθήκαμε σε ορισμένους λόγους για τους οποίους ζηλεύουμε. Αυτό μπορεί να συμβαίνει μεμονωμένα για κάποιον από αυτούς ή συνδυαστικά για παραπάνω από έναν λόγους. Αλήθεια εσείς σε ποια κατηγορία ανήκετε;